Ад фатаграфічнасці да мастацкасці. 

Паводле тэорыі праблем формы у выяўленчым мастацтве Адольфа Гільдэбрандта, існуе “вобраз быцця” і “вобраз успрымання”. У сваю чаргу, “вобраз быцця” ён трактуе як веды аб разнастайных характарыстыках мадэлі, а “вобраз успрымання”, на яго думку, складаецца з уражанняў ад яе. Калі гаварыць пра мадэль, як пачатковую кропку для стварэння “вобраза успрымання”, то яна мае якасці, якія можна больш дакладна сфармуляваць. Існуе меркаванне, што фатаграфія з’яуляецца дакладным фіксатарам тых самых якасцяў. Аб’ектыўнасць часта адносяць да заслуг фатаграфіі, але гэта не так. Паводле Жана Бадрыяра “…ёсць нешта парадаксальнае у тым, што адсутнасць аб’ектыўнасці сусвету абгрунтоўваецца з дапамогай аб’ектыва…”. Дакладнасць, якая прыпісваецца фатаграфіі, можа існаваць толькі дзякуючы аб’ектыўным меркаванням, якія уласцівы інтэлекту.Адсутнасць меркавання – ёсць адсутнасць дакладнасці ці дакументальнасці. Гэта азначае, што фатаграфіі без меркавання, якое з’яўляецца вынікам стварэння вобраза (“быцця”, альбо “успрымання”) не існуе. Аб’ектыўнасць вобраза – гэта пэўная сума выказванняў пра мадэль, як пра суму вобразаў. Толькі іх сінтэз можа разглядацца у мастацтве фатаграфіі як паўнавартасны мастацкі вобраз, які дазваляе адчыніць дзверы у бясконцую таямніцу жыцця.Мастацкі вобраз – адна з найбольш складаных катэгорый мастацтва. Менавіта мастацкая вобразнасць дапамагае адрозніць фатаграфію ад іншых форм адлюстравання рэчаіснасці і зрабіць яе “fine art”.Фатаграфічнасць – выкарыстанне найбольш уласцівых фатаграфіі сродкаў выразнасці. Галоўным чынам, гэта светлацень. У перакладзе тэрмін “Фатаграфія” азначае маляванне святлом. Апроч іншых, менавіта гэтую магчымасць фатаграфіі лічу сёння для сябе найбольш цікавай. Як сказаў Платон, вобраз узнікае на перакрыжаванні святла, якое ідзе ад мадэлі, і святла, якое ідзе з вока.

Антон Ляшчынскі